Rusya’nın Ukrayna’ya saldırmasıyla birlikte ABD’yle paralel çizgiye kayan Ukrayna idaresinin Çin’le de alakaları bozulmaya yüz tuttu. Halbuki Pekin, savaştan evvel hem Moskova’yla hem de Kiev’le uygun bağlar geliştirerek Ukrayna’nın bir numaralı ticaret ortağı oluvermiş ve Ukraynalı yöneticilerin Batı’yla alakalarının âlâ gitmediği vakit kredi almak için başvurabilecekleri bir kapı haline gelmişti. Bu nedenle de Ukrayna’da 2015’ten beridir komünist partinin ve komünizm propagandasının yasak olmasına karşın Ukrayna idaresi, 2021’de Çin Komünist Partisi’nin 100. kuruluş yıldönümünü samimiyetle tebrik etmiş, Çin önderi Şi Cinping’in kitabının Kiev’deki tanıtımına da üst seviye iştirak göstermişti.
SAVAŞ SONRASI DEĞİŞİM
Savaş, bu tabloyu değiştirdi. Çin’in Ukrayna’nın toprak bütünlüğünü savunduğunu söylemesine karşılık Rusya’yla yakınlığı sürdürmesi, Ukrayna idaresinin de ABD’ye ahenk sağlaması, münasebetleri bozdu. Çin, kendisinin “Tek Nesil Tek Yol” projesi çerçevesinde, doğudan batıya Avrasya topraklarında istikrarın hâkim olmasını istiyor. Lakin, Çin’in önerdiği barış, Ukrayna topraklarındaki çatışmanın dondurulmasını öngörüyor. Ukrayna’daysa geçen yılın nisan, mayıs aylarından itibaren Rusya’ya karşı birtakım askeri muvaffakiyetlerin sağlanması ve ABD ile İngiltere’nin Ukrayna’daki beklentileri yükseltmesinin de tesiriyle yönetici çevreler ve toplumun değerli bir kısmı, Moskova’nın bozguna uğratılmasından diğer bir seçeneği kabul etmeyeceklerini söylüyor. Milletlerarası Ceza Mahkemesi’nin (UCM) Putin hakkında yakalama kararı çıkartması da Ukrayna idaresinin özgüvenini hayli artırdı. Ukrayna Devlet Başkanlığı Ofisi Danışmanı Mihaylo Podolyak, dün yaptığı açıklamada, Putin hakkında tutuklama kararı çıkartıldığına değinerek Rusya’nın başında Putin olduğu sürece Kiev’in Moskova’yla müzakere yapmayacağını söyledi.
Fakat UCM’ye 122 ülke taraf olsa da (AB üyelerinin tamamı taraf), buna taraf olmayan da pek çok ülke var. Çin üzere. Çin başkanı Şi Cinping’in dün başlayan Moskova ziyaretinden çabucak evvel Çin Dışişleri Bakanlığı’nın devlet liderlerinin dokunulmazlığının olduğunu söyleyerek UCM’yi eleştirmesi, Rusya’ya bu alanda kıymetli bir takviye oldu. Çin önderinin Moskova ziyaretinde, dünyanın Batı’dan ibaret olmadığı iletisi verilecek. Bir tarafta Şi’nin Moskova ziyareti, öteki taraftansa Ukrayna’nın bir, iki ay içinde başlayacağı söylenen karşı taarruzu, bu savaşın gidişini belirleyen kıymetli etkenler olacak.
