Azerbaycan ve İran arasında gerilim had safhada: İsrail faktörü konuşuluyor

Azerbaycan’ın 10 Kasım 2020 ‘de Ermenistan’ın işgalindeki Karabağ’da elde ettiği zafer güney komşusu İran ile Batumi Escort ortasında gerginliğe neden olmuştu Ermenistan’ın en kıymetli siyasi müttefiklerinden ve ticari ortaklarından biri olan İran her ne kadar kuzey komşusu Azerbaycan’ı ezeli düşmanı İsrail ile geliştirdiği kuvvetli bağlantılardan ötürü suçlasa Georgia Escort da sorunun altında diğer nedenler yatıyor

• Savaşan taraflar ortasında imzalanan ateşkes antlaşmasının 9 unsuru yeterince Azerbaycan ile Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti’ni birbirine bağlayacak Zengezur Koridoru‘nun açılması planlanıyor. Türkiye’den Orta Asya’ya yönelen kara yolu ticaretinin de bu koridor üzerinden yapılması öngörülüyor. Münasebetiyle İran, kârlı bir işbirliğinden yoksun bırakılıyor.
• İkinci neden ise “İran’ın Güney Azerbaycan bölgesinde yaşayan Türkler ortasında milliyetçi eğilimlerin gözle görülür bir formda artması.” İran, bu durumu ve bölgedeki Türklerin Azerbaycan’a olan siyasi ve kültürel yakınlığını önemli bir “iç tehdit” olarak sınıflandırıyor.

Taraftarlarının birçoklarını Türk kökenlilerin oluşturduğu Tractor Sazi futbol kulübünün tribünlerinden manzaralar

Öte Tbilisi Escort yandan İran rastgele bir delil ortaya koymaksızın Suriye den gelen cihatçı kümelerin Karabağ’da Azerbaycan hesabına savaştığını öne sürerken Bakü Tahran idaresini terör örgütü PKK’ye dayanak vermekle suçluyor

GERİLİMİN ART PLANI

Azerbaycan İran tansiyonunun art planına baktığımızda şu olaylar dikkat çekiyor

• 17 20 Ekim 2022 tarihlerinde İran Azerbaycan hududunda yer alan Aras bölgesinde “Güçlü İran” isimli bir askeri tatbikat yaptı
• 2 Kasım 2022’de Azerbaycan Özel Kuvvetleri buna karşılık İran hududunda askeri tatbikat başlattı
• 25 Kasım 2022’de İlham Aliyev “İran’daki Azerbaycanlılar dahil, dünyadaki tüm Azerbaycanlıları korumak için elimizden geleni yapacağız” açıklamasında bulundu
• 27 Ocak 2023’de İran’daki Azerbaycan Büyükelçiliği ne taarruz düzenlendi Taarruzda güvenlik amiri şehit olurken 2 güvenlik vazifelisi yaralandı
• 28 Mart 2023’de Azerbaycan Milletvekili Fazıl Mustafa‘ya karşı suikast teşebbüsünde bulunuldu. Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı suikasttan İran’ı sorumlu tuttu
• 29 Mart 2023’de Azerbaycan İsrail’de Büyükelçilik açtı

Azerbaycan’ın İsrail Büyükelçisi Muhtar Memedov

KARŞILIKLI SERT AÇIKLAMALAR

Son olarak İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Nasır Kenani 31 Mart’ta yaptığı açıklamada İsrail Dışişleri Bakanı Eli Cohen in Azerbaycan Dışişleri Bakanı Ceyhun Bayramov ile düzenlediği ortak basın toplantısı sonrası iki ülkenin İran’a karşı ortak cephe oluşturduğunu sav ederek Bu açıklamalar Siyonist rejimin Azerbaycan Cumhuriyeti topraklarını bir tehdit alanına dönüştürmeye yönelik makus niyetlerini gösteren diğer bir delildir dedi

Bakü idaresi ise İran makamlarını yalanlayarak kelam konusu basın toplantısında İran’a karşı rastgele bir tutum belirtmediğini ve ayrıyeten Azerbaycan topraklarının üçüncü ülkelere karşı kullanılmasına da asla müsaade verilmeyeceğinin altını çizdi İran topraklarından Azerbaycan’a yönelik tehdit ve provokasyonlar yapıldığının belirtildiği sert açıklamada şu sözler yer aldı

İran tarafından gelen bu tehditler Azerbaycan’ı asla korkutamaz Azerbaycan ordusu İran’dan Ermenistan’a gönderilen askeri dayanağa karşın 2020 yılında işgalci Ermeni ordusunu darmadağın etti Bundan sonra Azerbaycan’a yönelik her türlü saldırganlık ve provokasyon kararlılıkla önlenecektir

Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan ve İran Devlet Lideri İbrahim Reisi

Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Memleketler arası İlgiler Kısmından doktora öğrencisi Vusal Hasanzadeh Karabağ da son devirde artan tansiyonu ve Güney Kafkasya jeopolitiğinde yaşanan güç uğraşını Cumhuriyet com tr ye kıymetlendirdi

AZERBAYCAN’IN İSRAİL STRATEJİSİ

İsrail Azerbaycan alakalarının 30 yıldan fazla bir müddettir kıymetli ölçüde güçlendiğini vurgulayan Hasanzadeh’e nazaran kelam konusu iş birliği hem Rusya ve İran a karşı güçlü bir koz hem de Batı’da tesirli olan Ermeni lobisini Yahudi lobisi ile dengelemeyi öngören bir stratejinin modülü Ayrıyeten Azerbaycan ile İsrail ortasındaki petrol ticareti ve İsrail in Azerbaycan a yönelik silah ihracatı da ikili bağlantılarda kilit rol oynuyor

Öte yandan İran ın Azerbaycan ile Türkiye ortasındaki güçlü ilgilerden rahatsız olduğunu da belirten Hasanzadeh e nazaran

Azerbaycan ordusunun modernizasyonunun hızlanması İkinci Karabağ Savaşı nda Türk üretimi TB2 SİHA larla birlikte İsrail üretimi IAI Harop üzere yeni jenerasyon kamikaze İHA larının faal kullanımı ve zaferde hisselerinin olması İran ı korkutmakta İran için kıymetli telaş kaynaklarından bir başkası de ülkede yaşayan milyonlarca Azerbaycan Türkü