Nöroloji Uzmanı İstek Caferzade, anne babada yahut yakın akrabalarda parkinson hikayesi bulunan şahıslarda hastalığın görülme oranı, toplumun geneline kıyasla daha yüksek belirtti.
11 Nisan Dünya Parkinson Hastalığı Günü’ne açıklamalarda bulunan Caferzade, “Parkinson hastalığı çoklukla 40-75 yaşları ortasında, sıklıkla da 60 yaşın üzerinde başlıyor” tabirlerini kullandı.
Caferzade, beyindeki dopamin unsuru beyin hücrelerinin birbirleriyle haberleşmesini, uyumunu ve kişinin hareketlerinin denetimini sağlayan, nöromodülatör rol oynayan bir molekül olduğunu kaydetti.
Rıza Caferzade, “Parkinson hastalığı bu maddeyi üreten hücrelerin bozulması sonucu ortaya çıkar. Dopamin düzeyinin olağandışı derecede düşmesi hareketlerde yavaşlama, titreme, kaslarda sertleşme, duruş ve istikrar bozuklukları, konuşma zahmeti üzere belirtiler ortaya çıkarır” değerlendirmesinde bulundu.
Yapılan araştırmalara nazaran, 65 yaş üzeri hastalarda her 100 bireyden birinin parkinson hastası olduğunu açıklayan Caferzade, “Daha genç yaşta görülen hastalarda ekseriyetle genetik faktörler rol oynar. Anne babada yahut yakın akrabalarda parkinson hikayesi bulunan bireylerde hastalığın görülme oranı, toplumun geneline kıyasla daha yüksek” tabirlerini kullandı.
Hastalığın seyrinde beyin hücrelerinin olağandan daha süratli kaybedildiğini belirten Caferzade, şunları kaydetti:
“Hastalık çoklukla sinsi başlar, belirtiler yıllar içinde ilerler. Bu nedenle kişi genelde hastalığın ne vakit başladığını söyleyemez. Vakitle semptomlar bariz hale gelir ve daha da ilerledikçe kişinin günlük ömür aktivitelerini yapması zorlaşarak fonksiyonelliği azalabilir. Hastaların bize başvurmalarının en sık nedeni hareketlerde yavaşlama ve titremedir. Parkinson teşhisi koyulan hastaların yaklaşık yüzde 80’inde titreme görülür. El ve ayak üzere uzuvlarda başlayan titreme vakitle kol ve bacaklara yayılabilir. Hatta bazen lisanı, dudakları, çeneyi de etkileyebilir. Bu belirtilerin gözlemlenmesi durumunda vakit kaybetmeden bir nöroloji uzmanına başvurulması gerekir. Kaslardaki sertleşmeler nedeniyle tek taraflı omuz ağrısı da parkinson hastalığının erken belirtilerinden biri olarak karşımıza çıkıyor. İlerleyen evrelerde istikrar kaybı ve düşmeler değerli bir sorun haline geliyor.
Ayrıca harekete başlamada zahmet çekme ve birdenbire ayakları yere yapışmış üzere donup kalma da hastalarımızda rastladığımız bulgulardan. Genel muayenede hastadaki belirtilere, hastanın tıbbi hikayesine bakılarak parkinson tanısı koyuyoruz.
Parkinsonun uzun periyodik, yavaş ilerleyen bir hastalık olması nedeniyle tedavide hastanın ve ailesinin doktorla uzun yıllar iş birliği yapması gerekiyor. Bununla birlikte tedavi basamağında hastanın eksik dopamin düzeyinin tamamlamasına yönelik uygun ilaç veriyor ve bu ilaçların tertipli olarak kullanılmasını bekliyoruz. İleri evrelerdeki hastalar ve medikal tedaviye karşılık vermeyenlerde cerrahi tedaviler âlâ bir seçenek olabiliyor. Son yıllarda geliştirilmiş olan ve ülkemizde de uygulanan ameliyatlarla bedendeki titremelerin giderilmesi ve hastaların yardıma gereksinim duymadan hayatını idame ettirebilmeleri sağlanıyor.”
Parkinsonda tıbbi tedavinin yanı sıra idmanın değerinin de altını çizen İstek Caferzade, fizikî mahzuru olmayan hastaların hareketli bir hayat usulünü benimseyerek uzun hastalık seyriyle daha düzgün başa çıkabildiklerini açıkladı.
Caferzade, “Biz de bu manada hastanın gereksinimleri ve hareket kabiliyetleri doğrultusunda antrenman yapmasını öneriyoruz. İdmanın kişinin kendisini daha güzel hissetmesinin yanı sıra kas sertliği ve hareket yavaşlığı üzerinde de olumlu tesiri bulunuyor.” değerlendirmesinde bulundu.